Âm Dương lệch

Nói đến Âm Dương Lệch, thật ra cũng chỉ là 1 thuyết của Tiết Khí. Vua Chu Công viết là có 24 Tiết Khí, 72 Tiết Hậu. Cứ 5 ngày là 1 tiết hậu, 1 tháng có 6 tiết hậu, 5 x 6 = 30 ngày, như vậy cứ 3 tiết hậu là 1 Khí 15 ngày.

15 ngày này lại tính trong Lục thập hoa Giáp từ Giáp Tí cho đến Quí Hợi, chia ra làm 4. Thành thử cứ tính cách 12 ngày là có 3 ngày Âm Dương "xô đẩy" nhau (từ này trong sách TVH). Những ngày này tại vì tính sẵn trong Lục thập Hoa Giáp nên ta có:

Bính Tí, Đinh Sửu, Mậu Dần
Tân Mão, Nhâm Thìn, Quí Tị
Bính Ngọ, Đinh Mùi, Mậu Thân
Tân Dậu, Nhâm Tuất, Quí Hợi

Để ý rằng các ngày này không dính dáng gì đến sự chuyển tiếp của Tiết Khí mà trong Tử Bình dùng (Lập Xuân qua Kinh Trập, rồi tới Thanh Minh...v.v...) mà chỉ là cách tính "tiết hậu" trong Lục Thập Hoa Giáp mà thôi. Nếu ai học Thái Ất (dương độn, âm độn) thì chắc rõ hơn nhiều.

Thành thử đó cũng chỉ là 1 thuyết để chiêm nghiệm và không nhất thiết chỉ nói đến chuyện "giới tính". Thường là "hôn nhân không thuận" là đề tài. Nhưng thực tế thì nên xem xung khắc giữa các Chi là rõ nhất. Chỉ có 1 trụ ngày thì không xác định được gì. Vì Tử Bình là tính chung toàn diện năm tháng ngày giờ, cung mệnh, đại hạn, lưu niên...và không loại trừ 1 "trụ" nào, nhưng không 1 trụ nào đứng độc lập mà có ý nghĩa chính.

Tứ trụ "thuần dương" hay "thuần âm" cũng thế, là nói trong quan niệm trên. Việc này thường hay nói đến Can, nhưng Chi thì đã rõ là không phải Chi nào cũng thuần. Nếu chỉ nói đến bản khí thì Tị và Ngọ tàng âm dương khác. Nhiều dương quá hay nhiều âm quá thì tính chất cường rất mạnh, nhưng suy thì sụp nhanh chóng, vì nó lộ quá. Nói vậy, không phải thuần âm mà không gọi là không "lộ". Ở đây là nói tính chất thấy rõ của lọai âm hay dương cực mạnh hay thuần tính, tuy rằng 100% là không bao giờ có.